وقتی زانوی شما از راستای خود به سمت عقب مایل شده است، این عارضه عقب زدگی زانو یا ژنورکورواتوم نام میگیرد. برای درمان عقب زدگی زانو موارد مختلفی توسط پزشک توصیه میشود. عدم درمان عقب زدگی زانو با گذشت زمان باعث ایجاد آرتروز زانو خواهد شد.
بررسی علل و درمان عقب زدگی زانو، عارضۀ آشکار مفصل پا
زانو یکی از پرکاربردترین مفصلهای بدن انسان است که بهدلیل فشار واردۀ به آن دچار مشکلات فراوانی نیز میشود. عقب زدگی زانو یک عارضۀ رایج در مفصل زانو است که بیشتر در بانوان مشاهده میشود. در برخی موارد شل بودن رباط زانو را مرتبط با عقب زدگی زانو میدانند.
در این عارضه، علاوهبر اینکه شکل ظاهری زانوی افراد از حالت طبیعی خارج میشود، درد فراوان و مشکلات حرکتی نیز با آن همراه خواهند بود. در برخی افراد، این عارضه میتواند باعث بروز زانو درد در هنگام رانندگی باشد. چرا که در هنگام رانندگی، مفصل زانو حرکت بیشتری دارد که میتواند باعث تحریک هرنوع مشکل در مفصل زانو باشد.
برای درمان عقب زدگی زانو، پزشک متخصص ابتدا وضعیت کلی مفصل زانو را بررسی میکند. برای درد ناشی از عقب زدگی زانو معمولاً پزشک متخصص با ارجاع به یک فیزیوتراپ به درمان زانو درد با فیزیوتراپی میپردازد.
در صورت پیشرفت این عارضه و پدیدار شدن مشکل آرتروز ، درمان عقب زدگی زانو در کنار درمان آرتروز زانو پیگیری خواهد شد.
بهطورکل یکی از راههای کاهش علائم و و دردهای ناشی از عقب زدگی زانو، استفاده از آبدرمانی برای تقویت عضلات ران و اطراف زانو است. ما در این مقاله از رهفیت همراه شما هستیم تا به بررسی علل و درمان عقب زدگی زانو بپردازیم. امیدواریم با مطالعۀ این مقاله بتوانید آگاهی خود را نسبت به این عارضه افزایش داده و به مسیر درمانی خود را آغاز کنید.
عقب زدگی زانو چیست؟
عقب زدگی زانو به وضعیت قرارگیری زانوها نسبت به راستای بدن میگویند که در آن استخوان زانو بهطور طبیعی در جای خود قرار نگرفته و بیشتر به سمت عقب متمایل شده است. این عارضه ممکن است به صورت ژنتیکی و ارثی در افراد ظهور پیدا کند و یا در اثر شیوۀ زندگی نادرست پدیدار شود.
علائم عقب زدگی زانو
همانطور که دانستید عقب زدگی زانو یک نوع انحراف مفصلی است که علائم مشخصی دارد. در ادامه با علائم عقب زدگی زانو آشنا خواهیم شد.
درد در زانو و مچ پا
در صورت بروز عارضۀ عقب زدگی زانو، شما با احساس دردی مزمن یا دردهای ناگهانی و شدید در منطقۀ زانو و یا دردهای سوزنی شکل در مچ پا روبرو خواهید شد.
مشکلات حرکتی
در مواردی که عقب زدگی زانو شدید باشد، هنگام خمشدن، دراز کشیدن و یا ایستادن میتواند با ایجاد درد و ناراحتی همراه باشد. بهطوری که حرکت را با مشکل مواجه کند.
ظاهر نامناسب
بهطورکلی یکی از مهمترین تاثیرات عقب زدگی زانو، قرارگیری پاها در وضعیت ظاهری نامناسب است که میتواند برای افراد ناراحتی فراوانی ایجاد کند.
علت عقب زدگی زانو چیست؟
در ابتدا همانطور که دانستیم، ریشۀ بروز عقب زدگی زانو میتواند ناشی از وراثت باشد. بهطور کلی عقب زدگی زانو معمولاً بهعلت ضعف عضلات قدامی ران و ضعف استخوان زانو میتواند ایجاد شود. در ادامه علل بروز عقب زدگی زانو بهطور دقیق بررسی خواهد شد.
ضعف عضلات قدامی ران
عضلات قدامی ران که باعث تثبیت و جلوگیری از جابجایی استخوان زانو در هنگام حرکت و انجام فعالیت میشود، بهویژه عضله رباط صلیبی قدامی درصورت بروز ضعف و آسیب میتوانند منجربه عقب زدگی زانو شوند. عضلات دیگر بخش ران نیز میتوانند با ضعف و ناهماهنگی از علل عقب زدگی زانو باشند.
حرکتهای ناصحیح
افرادی که زندگی نادرستی دارند و یا به انجام فعالیتهای ورزشی به شکل نامناسب میپردازند، در بلند مدت میتوانند باعث بروز این عارضه و از علل عقب زدگی زانو باشند. فشاری که بهطور ممتد در طول روز و در بازۀ زمانی طولانی مدت به عضلات زانو، پا و ران وارد میشود، میتواند بهعنوان یکی از اصلیترین علل عقب زدگی زانو درنظر گرفته شود.
بررسی علل عقب زدگی زانو در کودکان
یکی از شایعترین مشکلات مفصلی که در کودکان مشاهده میشود، عقب زدگی زانو است. این عارضه در کودکان میتواند دلایل مختلفی داشته باشد. اما اصلیترین دلایل آن در ادامه آمده است.
بروز اختلال در بافت همبند
بیماریهایی که باعث آسیب و حمله به بافت همبند میشوند، مانند بیماری سندروم مارفان، میتوانند از جمله دلایل عقب زدگی زانو باشند. چرا که این بیماریها میتوانند باعث شل شدن مفصل و بافت همبند شده و در نتیجه عقب زدگی زانو را برای کودکان ایجاد کنند.
ناهنجاریهای استخوانی
کودکانی که با ناهنجاریهای استخوانی متولد میشوند و مشکلات مادرزادی در استخوانهای پا و زانو دارند نیز میتوانند با تغییر شکل زانو و عقب زدگی زانو همراه شوند.
اختلال رشد
اگر کودک در مسیر رشد خود با مشکل مواجه باشد، عدم تناسب در رشد استخوانها نیز میتواند باعث تغییر زاویه در زانو و عقب زدگی آن شود.
تشخیص عقب زدگی زانو
در ابتدا برای اینکه عقب زدگی زانو به درستی تشخیص داده شود پزشک متخصص مراحل زیر را طی میکند.
معاینۀ فیزیکی
در ابتدا با مراجعه به پزشک متخصص، معاینۀ فیزیکی صورت میگیرد تا هرگونه تغییر شکل یا عدمتقارن در مفصل زانو بهدرستی تشخیص داده شود. در ادامه پزشک متخصص به بررسی دامنۀ حرکتی زانو میپردازد تا میزان و توان حرکت زانو را مشاهده کند. پزشک متخصص با انجام حرکات خاصی که به کمک آن میتواند بافتهای نرم مانند رباطها، تاندونها و غضروفها را بررسی کند، میپردازد.
بررسی علائم و نشانهها
در صورتی که پزشک متخصص بخواهد به درمان عقب زدگی زانو بپردازد، ابتدا علائم و نشانههای عقب زدگی زانو را بررسی میکند. بهعنوان مثال، پزشک میتواند هنگام راه رفتن وضعیت تعادلی و پایداری افراد را بررسی کند.
تصویربرداری
برای تشخیص میزان و شدت تخریب مفاصل زانو، در بسیاری از موارد، پزشک به انجام تصویربرداری و یا رادیوگرافی میپردازد تا به کمک آنها بتواند وضعیت قرارگیری رباطها و تاندونهای زانو و سلامت غضروفها را بیشتر بررسی کند.
برای عقب زدگی زانو به چه پزشکی مراجعه کنیم؟
اولین پزشکی که میتوانید برای عقب زدگی زانو به آن مراجعه کنید، پزشک متخصص ارتوپد است. درصورتی که به ارتوپد دسترسی ندارید، پزشک متخصص فیزیوتراپ نیز میتواند راهنماییهای لازم را برای شما ارائه کند.
درمان عقب زدگی زانو
درمان عقب زدگی زانو بسته به شدت و میزان پیشرفت این عارضه میتواند از فردی به فرد دیگر متغیر باشد. درابتدا پزشک با معاینات بالینی و تصویربرداری، شدت این عارضه را بررسی میکند. سپس ممکن است ترکیبی از درمانهای دارویی، فیزیوتراپی و آبدرمانی و یا جراحی را پیشنهاد دهد.
- در فیزیوتراپی برای عقب زدگی زانو، با انجام تمرینات و حرکات مخصوص برای مفصل زانو میتوانید به تقویت عضلات زانو و ران پرداخته و موقعیت استخوانی زانو را تثبیت کنید. همچنین فیزیوتراپی به تسکین درد و بهبود دامنۀ حرکتی مفصل زانو میپردازد.
- درمانهای دارویی بخش دیگری از مسیر درمان عقب زدگی زانو است که معمولاً پزشک با تجویز داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی یا داروهای کاهندۀ درد به درمان عقب زدگی زانو و کاهش التهاب و درد ناشی از آن میپردازد.
- در کل مسیر درمان، استفاده از زانو بند طبی و کفیهای طبی در کفش تجویز میشود. استفاده از زانوبند و کفی طبی باعث میشود مفصل زانو با استحکام و پایداری بیشتری همراه باشد و با کاهش درد و مدیریت آن درمان عقب زدگی زانو را هموارتر میکند.
- در شرایطی که مشکل عقب زدگی زانو شدت یافته و درمانهای بالا موثر نباشد، استفاده از جراحی برای موارد شدید و غیرقابل کنترل پیشنهاد میشود. در جراحی عقب زدگی زانو، بخشی از استخوان زانو که تخریب شده بازسازی شده و یا با مفصل جدید جایگزین میشود.
درمان خانگی عقب زدگی زانو
بهعنوان درمان خانگی عقب زدگی زانو، شما میتوانید به بررسی وضعیت و شرایط زندگی خود بپردازید. تغییر سبک زندگی اولین مسیر درمان خانگی عقب زدگی زانو خواهد بود. انجام ورزش مناسب، تغذیۀ کافی و کاهش فشار روی مفاصل و استخوانها میتواند در مسیر بهبود عقب زدگی زانو موثر باشد.
چه ورزشی برای عقب زدگی زانو موثر است؟
در ابتدا باید با پزشک متخصص مشورت کنید تا بدانید کدام حرکات ورزشی میتواند برای عقب زدگی زانو موثر باشد. درادامه، ممکن است پزشک انجام حرکات ورزشی را در قالب آبدرمانی یا فیزیوتراپی پیشنهاد دهد. بهعنوان مثال، شما میتوانید برای ورزش عقب زدگی زانو، به آبدرمانی با پیادهروی در آب بپردازید. در شرایط آبدرمانی بسیاری از حرکات ورزشی میتوانند موثرتر باشند.
همانطور که دانستیم، عقب زدگی زانو یک عارضۀ مشکلساز است که درصورت عدم درمان میتوانند درد و ناراحتی بسیاری را برای افراد فراهم کند. در این مقاله از مجلۀ رهفیت همراه شما بودیم تا به علل و درمان عقب زدگی زانو بپردازیم. امیدواریم با توجه به نکاتی که در این مقاله بیان شد بتوانید با آگاهی بیشتری در مسیر سلامتی و تندرستی گام بردارید و مسیر درمان عقب زدگی زانو را با آرامش بیشتری طی کنید.
