نگران رشد کودکتان هستید؟ او را به فعالیت فیزیکی تشویق کنید. یکی از مهمترین ارکان رشد مغزی کودکان ورزش و فعالیت بدنی و تناسب اندام کودکان است. علاوه بر تغذیه، فعالیت بدنی نیز برای رشد و تناسب اندام کودکان بسیار مهم است. امروزه چاقی کودکان تبدیل به یک مسئله مهم شده است. چرا که نداشتن یک بدن سالم و فاقد تناسب اندام در کودکان، در سنین رشد باعث میشود تا در بزرگسالی نیز دچار مشکلات فراوانی باشند. چاقی و اضافه وزن در سنین نوجوانی، اعتماد به نفس آنها را تحت تاثیر قرار داده و بر نگرانیهای آنها در این دوران میافزاید.
چرا تناسب اندام برای کودکان مهم است؟
دوران کودکی حساسترین دوران رشد انسان است و میتوان گفت که وضعیت جسمانی و حفظ تناسب اندام کودک سالهای آیندۀ انسان به این دوران حیاتی وابسته است. یکی از مهمترین ارکان رشد در طول دوران کودکی ورزش کردن برای رسیدن به تناسب اندام در دوران کودکی یا نوجوانی است. انجام فعالیتهای بدنی منظم و متناسب با کودکان، تاثیرات چشمگیری بر میزان سلامت عمومی و تناسب اندام کودکان داشته و رشد آنها را به حداکثر میزان خود میرساند. در ادامه برخی از مهمترین تاثیرات ورزش در کودکان را بررسی میکنیم تا کودکان و نوجوانان با داشتن بدنی سالم و اندامی متناسب با شرایط خود احساس بهتری داشته باشند.
۱- کاهش استرس، مهمترین فایده ورزش برای کودکان و نوجوانان
دوران کودکی، دورانی پر از استرس و تنش است. زمانی که کودکان و یا حتی نوجوانان به حدی از رشد میرسند که خودشان را در دنیا بهعنوان یک فرد میشناسند، این ممکن است برای آنها پر استرس و تنشزا باشد. تناسب اندام در کودکی و نوجوانی میتواند در میزان این استرس تاثیرگذار باشد. یکی از بهترین راهها برای داشتن روانی سالم، تناسب اندام با ورزش کردن است. هورمون کورتیزول یکی از هورمونهای استرس است که افزایش میزان آن میتواند عملکرد کلی کودکان و نوجوانان را با اختلال روبهرو کند. کمکی که ورزش کردن در رسیدن به تناسب اندام کودکان و نوجوانان انجام میدهد با کاهش میزان کورتیزول خون همراه است. بنابراین اهمیت تناسب اندام کودکان در کاهش میزان استرس و اضطراب آنها قابل چشمپوشی نیست و بهتر است بهعنوان یک والد به این نکته توجه کرد.
۲- پیشگیری از بروز افسردگی در کودکان با ورزش
تناسب اندام کودکان میتواند جدا از ابعاد فیزیک، ابعاد روانی را نیز تحت تاثیر قرار دهد. يكي ديگر از تاثيرات مثبت ورزش و تناسب اندام در کودکان و یا حتی نوجوانان، تنظيم ميزان انتقال دهندههای عصبي در سلول عصبي و در نتيجه، تعادل و توازن در كاركرد عصبي شخص و كاهش حالت ناهنجاریهای روانی است. بسیاری از افراد ممکن است به دلایل مختلفی در بخش انتقالدهندههای عصبي و كاربرد صحيح آن (كاهش يا افزايش دوپامين و سروتونين و…) دچار مشکل باشند که تناسب اندام میتواند تا حد زیادی در رفع این علائم راهگشا باشد. توجه به تناسب اندام در کودکان و نوجوانان با ورزش و فعالیت بدنی، باعث میشود بدن فشار خون خود را تنظیم کند و سیستمهای عصبی در مواقع خاص، عکس العمل بهتری نشان دهند. به این ترتیب بدن میتواند کنترل بهتری در شرایط بحرانی و فشارهای روحی از خود نشان دهد.
ورزش مستمر به طوری كه بدن شروع به تعرق كند و ضربان قلب افزایش یابد، با رسیدن به تناسب اندام مناسب برای کودکان، كاهش اضطراب و افسردگي را سبب میشود. در نتیجه تناسب اندام کودکان و نوجوانان، همچنين با افزايش ترشح آنزيمهای اندورفين، دانپورفين و انكفالين روبهرو میشویم كه اثر تسكين دهنده و آرامش بخشی نیز برای کودکان و نوجوانان دارند.
۳- بالارفتن اعتماد به نفس کودک و نوجوان با تناسب اندام
یکی از مهمترین تاثیرات تناسب اندام برای کودکان و نوجوانان، انجام ورزش روزانه است. تناسب اندام کودکان و نوجوانان، با تاثیرات مختلفی همراه است. مدتها است كه فعاليت بدنی و تناسب اندام برای کودکان و نوجوانان بهعنوان راهی برای پیشگیری از بیماریهای مختلف مانند فشار خون بالا، ديابت، چاقی و ديگر بيماریها دوران کودکی مطرح شده است. به همین دلیل است که تناسب اندام برای لاغری چه برای کودکان و چه برای بزرگسالان جدی گرفته میشود. یک بدن سالم و داشتن تناسب اندام باعث ایجاد احساس خوب و شادمانی در کودکان و نوجوانان میشود. تناسباندام به بدن کمک میکند تا با کنترل سیستم عصبی بتواند در به دست آوردن اعتماد به نفس، کارکردن و تصمیم گیری صحیح در شرایط بحرانی نسبت به گذشته، موفقتر عمل کند.
۴- بهبود کیفیت خواب کودک با رعایت تناسب اندام
از جمله تاثیرات قابل توجه تناسب اندام کودکان و نوجوانان، خواب باکیفیت است. برای داشتن یک خواب کافی و موثر، باید هورمونهای ملاتونین و سروتونین در بدن به اندازۀ کافی ترشح شود. یک بدن متناسب و سالم با تنظیم میزان ترشح هورمونها میتواند در داشتن یک خواب باکیفیت به کودکان کمک کند. اگر کودک شما در طول فرآیند خواب چندین بار بیدار میشود و خواب با کیفیتی ندارد، بهتر است ورزش را در برنامۀ روزانۀ اون بگنجانید و به تناسب اندام کودک خود بیشتر توجه کنید.
از آنجایی که سروتونین بهعنوان یک نوروترانسمیتر مغزی، نقش مهمی در تنظیم خواب و استراحت دارد، افزایش سطح سروتونین در اثر ورزش باعث افزایش خواب عمیق و بهتر در کودکان میشود. در اثر خواب عمیق، ملاتونین نیز که یک هورمون طبیعی برای خواب است، بیشتر تولید میشود و درنتیجه، به تنظیم چرخۀ خواب و بیداری کمک میکند. بنابراین، تناسب اندام کودک برای داشتن یک خواب کافی و سالم مورد اهمیت است.
۵- تاثیر تناسب اندام کودکان بر تقویت سیستم ایمنی آنها
توجه به تناسب اندام کودک برای داشتن یک سیستم ایمنی کارآمد بسیار مهم است. یک سیستم ایمنی قوی میتواند کودکان را در برابر انواع مختلفی از عفونتهای باکتریایی و ویروسی محافظت کند. ورزش با شدت متوسط میتواند با افزایش گردش خون در بدن و رسیدن به یک تناسب اندام مناسب برای کودک و یا حتی نوجوانان، ایمنی سلولی را تحریک کند. این اتفاق به بدن کمک میکند تا در آینده عفونت را زودتر تشخیص دهد.
ورزش و تناسب اندام در کاهش التهاب نیز موثر است. التهاب یک پاسخ طبیعی سیستم ایمنی است که بدن از آن برای مقابله با پاتوژنها (عوامل بیماریزا) یا سموم استفاده میکند. التهاب حاد لزوما یک مشکل نیست؛ اما زمانی که پاسخ درستی برای التهاب داده نشود؛ با گذشت زمان میتواند مزمن شود و سلامت عمومی بدن کودک را بهخطر بیاندازد. تحقیقات نشان داده است که توجه به ورزش و تناسب اندام کودکان میتواند التهاب را کاهش دهد و این پاسخ ایمنی را کنترل کند. اما شدت ورزش نیز مهم است. مطالعات نشان میدهد که ورزش با شدت متوسط التهاب را کاهش میدهد؛ در حالی که دورههای طولانی ورزش با شدت بالا در واقع با افزایش میزان التهاب روبهرو میشود. ورزش متوسط با دورههای استراحت مناسب میتواند اثربخشی پاسخ ایمنی التهابی بدن کودک را به حداکثر برساند و در کنار رسیدن به یک تناسب اندام مناسب، خطر التهاب مزمن در او را کاهش دهد.
۶- تقویت استخوانهای کودکان
از جمله فواید چشمگیر تناسب اندام در کودکان و نوجوانان، رشد استخوانها است. از آن جا که دوران کودکی، مهمترین دوران رشد در طول عمر انسان است، اهمیت بالایی در شکلگیری استخوانبندی کودکان تا سنین بالا دارد. در کنار داشتن یک تغذیۀ مناسب شامل مواد مغذی و متنوعی از کلسیم، فسفر و ویتامین D، تناسب اندام کودکان و نوجوانان نیز تاثیرات ویژۀ خود را دارد.
انجام تمرینات ورزشی بهویژه تمرینهای مقاومتی، نقش مهمی در ایجاد یک اندام متناسب در کنار استخوانهای سالم دارند و به ساخت بافت استخوانها و همچنین تقویت عضلات کمک زیادی میکند. توجه به تناسب اندام کودکان و نوجوانان با انجام ورزشهای مقاومتی مانند پیاده روی، دویدن، پله نوردی، طناب، کاراته و تکواندو، تنیس، بازیهای تیمی مانند بسکتبال، والیبال، فوتبال بهطور مرتب، میتواند در دوران رشد کودک، بهویژه دوران گذر از کودکی به بزرگسالی، تاثیر چشمگیری داشته باشد.
۷- تاثیر ورزش در پیشگیری از ابتلا به بیماریهای قلبی
همانطور که پیشتر بیان کردیم، توجه به تناسب اندام در سنین رشد کودکان تاثیرات فوقالعادهای داشته و بسیار توصیه میشود. در شرایط امروزی که افراد مشغلههای فراوانی داشته و شیوۀ زندگی نسبت به گذشته تغییرات زیادی داشته است، خانه نشینی کودکان افزایش یافته و درنتیجه، فعالیت و تحرک آنها کاهش یافته است. بهدنبال این خانهنشینی، تناسب اندام کودکان و نوجوانان از تعادل خارج شده و درنهایت با ایجاد مشکلات فراوان همراه است. انجام ورزشهایی با شدت متوسط تا شدید با رسیدن به اهداف تناسب اندام در کودکان و نوجوانان و در نتیجه کاهش گرفتگی عروق بهویژه در سنین کودکی همراه است.
۸- تقویت سیستم تنفسی کودکان با ورزش کردن
داشتن ریههایی سالم، یکی دیگر از اهداف تناسب اندام در کودکان و نوجوانان است. فعالیت بدنی که در جهت تناسب اندام کودکان و نوجوانان صورت میگیرد، باعث افزایش ظرفیت ریهها و همچنین، کارایی بهتر آنها میشود. در نتیجه اکسیژن بیشتری وارد بدن شده و دیاکسیدکربن بیشتری نیز دفع میشود. ورزش منظم در جهت رسیدن به تناسب اندام در کودکان، به جلوگیری از مشکلات ناشی از کاهش دریافت اکسیژن که به طور طبیعی با افزایش سن یا در نتیجه عدم تحرک رخ میدهد، کمک میکند.
۹- تاثیر ورزش در کنترل وزن و تناسب اندام
کنترل وزن نیز یکی دیگر از اهداف تناسب اندام کودک است. از آنجایی که امروزه بهدلیل شرایط متفاوت زندگی نسبت به گذشته، کودکان و نوجوانان از فعالیتهای ورزشی کمتری برخوردار هستند، تناسب اندام کودکان و نوجوانان از تعادل خارج شده و خطر ابتلا به بیماریهای مختلف ناشی از عدم تحرک نیز در آنها افزایش یافته است.
امروزه، چاقی و اضافه وزن کودکان بهعنوان یکی از مشکلات مهم در سلامت و عدم تناسب اندام کودکان و نوجوانان مطرح شده است. باور قدیمی بسیاری از خانوادهها بر این است که کودک هرچه پرتر و سنگینتر باشد، سالمتر است. اما این یک باور غلط است. چاقی و اضافه وزن و عدم تناسب اندام کودکان میتواند مشکلات بسیار جدی را در بزرگسالی یا حتی در سنین نوجوانی برای آنها ایجاد کند. تحقیقات علمی نشان میدهد کودکانی که دچار اضافه وزن هستند، نسبت به کودکانی که دارای تناسب اندام نرمال میباشند، در بزرگسالی با مشکلاتی مانند کلسترول بالا، دیابت و مشکلات قلبی بیشتر روبهرو میشوند. بنابراین، فعالیتهای ورزشی منظم و رسیدن به تناسب اندام در کودکان با درنظر گرفتن شرایط آنها، باعث میشود که کودکان انرژی اضافی دریافتی را سوزانده و بدن خود را در وضعیت سالم و متناسب نگه دارند.
۱۰- افزایش قد کودکان با ورزش
یکی دیگر از فواید ورزش کردن و تناسب اندام کودکان، تاثیر آن بر افزایش قد است. اما چطور تناسب اندام باعث افزایش قد میشود؟ در رسیدن به هدف تناسب اندام در کودکان و نوجوانان، ورزش رکن اصلی است. در هنگام ورزش، هورمونهای مفیدی در بدن آزاد میشوند. یکی از این هورمونها، هورمون رشد است. برای دستیابی به هدف تناسب اندام کودکان و نوجوانان، بهتر است با حرکات سبک شروع کرد.
گرچه تمام تمرینات ورزشی اثر خود را بر تناسب اندام میگذارد، ولی برخی ورزشها که با نام ورزشها و تمرینات کششی شناخته میشوند، بیشترین تاثیر را در افزایش قد خواهند داشت. حرکات کششی، حتی حرکات ساده، تاثیر زیادی بر تناسب اندام کودکان و رشد قدی آنها دارد. حرکات کششی به کشیده شدن ستون فقرات کمک میکنند و همچنین وضعیت بدن کودک شما را در بهترین حالت خود قرار میدهد. این تمرینات از این جهت بر تناسب اندام کودکان و نوجوانان مؤثر هستند که بیشتر بر عضوهایی تمرکز میکنند که قابلیت رشد بیشتری دارند، مانند ستون مهرهها و پاها. استخوانها در این نواحی با کمک غضروفها به یکدیگر متصل شدهاند. تمرینات کششی باعث میشوند این غضروف ها را از حالت فشرده خارج شده و با استحکام بخشیدن بیشتر به آنها به افزایش قد و رسیدن به تناسب اندام در کودکان کمک میکنند.
رژیم غذایی سالم برای تناسب اندام کودکان
داشتن رژیم غذایی سالم مهمترین اصل برای کسب تناسب اندام کودک است. از آنجایی که کودکان در سن حیاتی رشد خود قرار دارند، یک رژیم غذایی خوب شامل مواد مغذی مورد نیاز رشد کودکان در دستیابی به تناسب اندام کودک نیز بسیار مهم است. استفاده از مواد غذایی تازه، فاصلههای زمانی مناسب بین وعدههای غذایی و کاهش استفاده از غذاهای فرآوری شده، یکی از موثرترین نقشها را در فرآیند رشد کودک و داشتن تناسب اندام در کودکان و نوجوانان دارد.
یک رژیم غذایی سالم باید شامل پروتئینها، کربوهیدراتها، چربی و ویتامینها به نسبت صحیح و متعادل باشد تا هدف تناسب اندام در کودکان و نوجوانان محقق شود. از طرفی باید مطمئن شد که کودک غذاهای ناسالم مانند تنقلات بستهبندیشده یا فستفود، نوشیدنیهای شیرین گازدار و به طور کلی غذاهای سرخشده مصرف نکند. پروتئینهای بدون چربی باید به مقدار کافی همراه با سبزیجات برگدار و مواد غنی از مواد معدنی مانند کلسیم و پتاسیم بایدمصرف شوند تا کودک یک بدن سالم داشته باشد. در تغذیهٔ کودکان، مهم است که مصرف کربوهیدراتهای ساده مانند پیتزا و کیک و شیرینی را هم تا حد امکان محدود کرد.
نکاتی درباره تناسب اندام کودکان و نوجوانان برای والدین
بهعنوان یک والد، توجه به ورزش و تغذیهٔ را برای رسیدن به یک تناسب اندام مناسب کودک و یا نوجوان خود، در بالاترین درجهٔ اهمیت قرار دهید. کودک شما در یکی از طلایی ترین دوران خود قرار دارد و توجه به تناسب اندام کودک و یا نوجوان دلبندتان، وضعیت جسمانی آنها را در آینده تضمین میکند. استفاده از برنامههای ورزشی متناسب و سرگرم کننده برای تناسب اندام کودکان و نوجوانان و رژیمهای غذایی مفید و مغذی برای آنها میتواند در بلند مدت تاثیرات چشمگیری را در فرایند رشد کودکان داشته باشد.
داشتن تغذیه سالم، خواب کافی، دریافت مواد ضروری مورد نیاز بدن مانند ویتامین D و کلسیم کافی، ورزشهای کششی و پرشی در زندگی کودکان یکی از اصول مهم در رسیدن به تناسب اندام برای کودکان است که بهتر است امروزه به آن توجه بیشتری شود. برای علاقهمند سازی کودکان به ورزش و اهمیت به تناسب اندام، بهتر است در ابتدا از ورزشهای پر چالش و هیجانانگیز برای آنها شروع کرد. ورزشهای مانند پیاده روی، دوچرخه سواری و شنا میتواند کودکان را به انجام ورزش ترغیب کند. اگر میخواهید تناسب اندام کودک خود را تضمین کنید، می توانید از خدمات تناسب اندام مجموعه رهفیت کمک بگیرید تا به بهترین برنامه را در اختیار شما قرار دهند.